Trainingsmethode

Er zijn verschillende methodes om een hond te trainen en deze zijn ondermeer de klassieke trainingsmethode, de pure positieve trainingsmethode en de gebalanceerde of evenwichtige trainingsmethode. Deze trainingsmethodes werken volgens conditionering. Conditioneren volgens psychologische termen betekent “het aanleren van gedrag of gewoontes”. De klassieke trainingsmethode is de oudste methode en werkt voornamelijk volgens klassieke conditionering. Klassieke conditionering in hondentraining betekent dat de hond leert uit associatie. Een gewoonte of een gedrag wordt aangeleerd tot een automatisme doordat een bepaalde gebeurtenis herhaaldelijk met een andere gebeurtenis wordt geassocieerd. Klassieke conditionering werd onderzocht door de Rusische fysioloog Ivan Pavlov en veel mensen kennen het verhaal van “de hond van Pavlov” waar een hond begon te kwijlen op het moment een bel afging. De hond was zo geconditioneerd dat hij telkens wanneer de bel ging ook eten kreeg. Na een tijdje ging de bel en verwachtte de hond zijn eten, waardoor hij begon te kwijlen dus de hond was geconditioneerd op de bel die afging. Een ander voorbeeld is als wanneer u met uw hond gaat wandelen en u doet daarvoor telkens dezelfde jas aan, dan zal uw hond na een tijdje waarschijnlijk al dol worden vanaf het moment dat u de jas al neemt. Later is het proces van conditionering verder uitgedacht en uitgewerkt met operante conditionering als resultaat. De oorspronkelijke ontdekker zou Edward L. Thorndike zijn geweest maar B.F. Skinner heeft het systeem verder uitgewerkt en vervolgens in psychiatrische instellingen toegepast met als doel het gewenste gedrag te bekrachtigen en het ongewenste gedrag te ontkrachten. Vervolgens is dit in die psychiatrische instellingen terug afgevoerd omdat men het niet humaan vond dat psychiatrische patiënten door middel van deze operante conditionering privileges toegezegd of ontzegd zouden worden. Bij operante conditionering wordt gebruik gemaakt van 4 manieren (ook wel de 4 kwadranten genoemd) om gewenst gedrag te bekomen of ongewenst gedrag te doen verdwijnen. Toegepast op hondentraining is operante conditionering het proces waar een hond leert door “beloning” en “straf” als gevolg van zijn eigen keuzes. Een belangrijke voetnoot hierbij is dat de hond moet begrijpen dat het als gevolg van zijn eigen keuze is! Bij operante conditionering wil positief zeggen dat er iets wordt toegevoegd en negatief wilt zeggen dat er iets wordt weggenomen. Deze termen hebben niet specifiek een sterke geladen betekenis zoals we ons soms voorstellen zoals bv. een harde lijfelijke straf maar het kan ook een vocale bijsturing zijn of het weerhouden van een beloning. Deze 4 manieren (de 4 kwadranten) zijn Positieve bekrachtiging, Negatieve bekrachtiging, Positieve straf en Negatieve straf:

• Positieve bekrachtiging betekent dat een beloning wordt aangeboden voor gewenst gedrag bv. voedselbeloning voor het goed uitvoeren van een bepaald gedrag.
• Negatieve bekrachtiging betekent dat iets onplezierig/onaangenaam wordt weggenomen. Hier moet vermeld worden dat het gaat over iets onaangenaams (iets storend) en niet specifiek aversief. Bij “aversief” denken we er vooral aan om een bepaald gedrag te doen stoppen (positieve straf). Bij negatieve bekrachtiging moet het gedrag doorgaan en leert de hond zelf om het signaal te doen stoppen. Dit is wat we doen met low level e-collar stimulatie (recall), de hond leert dat wanneer hij toegeeft het storende signaal stopt. Je kan dit vergelijken zoals wanneer je in de wagen zit en je je gordel niet draagt, dan begint een storend geluid dat in sommige wagens ook luider gaat en vervolgens doe je je gorden aan omdat je het storende geluid wilt doen stoppen.
• Positieve straf betekent iets toevoegen dat als onplezierig wordt ervaren met de bedoeling een bepaald gedrag te doen stoppen.
• Negatieve straf betekent dat iets plezierig wordt weggenomen om bepaald gedrag te doen stoppen bv. dat een aangeboden stimulus (koekje, speelgoed,…) uiteindelijk niet wordt gegeven omdat het gewenste gedrag niet wordt verkregen.

Bij pure positieve training is het zo dat men enkel gebruik wenst te maken van positieve bekrachtiging, dus enkel 1 van de 4 kwadranten. Men zal –in theorie- enkel het goede, gewenste gedrag belonen en het ongewenste gedrag negeren. Dit is de theorie maar in praktijk is dit zeer moeilijk zoniet onbestaande om toe te passen en dat naar mijn mening helemaal geen operante conditionering want operante conditionering bestaat uit het toepassen van de 4 kwadranten. Er wordt dikwijls verwezen naar het trainen van dolfijnen waar men beloont wanneer het dier het gewenste gedrag uitvoert. Dit is goed en positief maar wat men veelal over het hoofd ziet en vooral verzwijgt, is dat dit voedsel waarmee beloond en aangeleerd wordt ook het primaire voedsel is dus deze dieren hebben honger en werken voor hun eten (men gebruikt ook wel high reward food maar een dolfijn die niet wilt werken zal geen eten krijgen!). Het hongergevoel in hun maag is een onplezierig gevoel dat weggaat wanneer het dier eten krijgt, dit is negatieve bekrachtiging en is de motivator in hun training want dolfijnen voeren geen show op voor hun eigen plezier. Op zich is deze manier van trainen niet verkeerd, feit is dat het is wat het is en dat er niet ontkend mag worden dat het over negatieve bekrachtiging gaat en dat er een onaangenaam gevoel is namelijk het hongergevoel! Wat wel voer voor discussie is, is als het wel nodig is dat intelligente wilde dieren dit leven in een klein aquarium moeten leiden voor ons plezier. Bijkomend is het ook zo dat deze training gebeurt in prikkelarme omgevingen (aquarium) die steeds dezelfde zijn en bij elke kleine wijziging wordt veel geoefend om ervoor te zorgen dat alle mogelijke extra prikkels gekend zijn voor het dier. Bij paarden wordt ook operante conditionering toegepast, wanneer je aan de teugels trekt naar rechts, dan krijgt het paard een onaangenaam gevoel in zijn mond en er is aangeleerd dat het paard dan naar rechts moet gaan om dat gevoel te doen verdwijnen, dit is negatieve bekrachtiging. Ook gebruikt men soms ook sporen, dit is thevens een voorbeeld van negatieve bekrachtiging. Wanneer men de intentie heeft om honden volgens de –theoretische- pure positieve trainingsmethode te trainen wilt dit zeggen dat men dat zal doen door de hond te belonen met additioneel voedsel (dus extra voedsel/koekjes/snoepjes) bovenop het gewone voedsel of met een speeltje maar niet door hem bij te sturen! Als dit werkt voor de hond maar dat is in vele gevallen niet zo. Bijkomend is het ook zo dat áls het werkt, het enkel zal werken in die prikkelarme locaties waar altijd getraind is. Ga met een dergelijk getrainde hond naar een locatie waar plots andere prikkels zijn en de hond zal niet meer luisteren en u zal niet in staat zijn om de hond tot bij jou te laten komen. Als realistisch voorbeeld het volgende: Een trainer weigerde om een andere trainingsmethode te gebruiken dan de zijne en toen de hond door iets anders geprikkeld werd (fietser) en over straat rende werd hij aangereden. De eigenaars konden de hond niet oproepen doordat de motivatie van de andere prikkel véél groter was dan wat zij te bieden hadden. Als gevolg torenhoge kosten en een situatie die eigenlijk vermeden kon worden. Bij GoBobby trainen we –zo positief mogelijk- volgens een evenwichtige methode, met alle mogelijkheden dat operante conditionering te bieden heeft.  Je kan het vergelijken met koken, elk recept is anders en voor het elk recept zijn de verhoudingen voor het kruiden anders. Bij het ene gerecht doe je wat meer suiker en bij het andere wat meer zout. Of ter vergelijking bij honden: Elke hond én zijn baas zijn een unieke combinatie en bij elke hond zijn de verhoudingen van belonen en corrigeren anders, het is een dynamisch systeem. We werken dus zeer positief maar in onze mensenwereld waar we onze hond overal willen meenemen zijn er veel meer prikkels dan in een aquarium en deze prikkels zijn in vele gevallen een veel grotere motivator dan het koekje dat je voor zijn neus zal houden. Bij GoBobby trainen we in de echte wereld en zijn we zo consequent mogelijk. Dát is voor ons de betekenis van evenwichtig trainen en een succesformule voor een goede gehoorzaamheid en het creëren van een zeer solide relatie tussen u en uw hond. Https://GoBobby.be