Hoe kan je zelf bedwantsen bestrijden?

De verspreiding van de bedwants is sterk toegenomen in de jaren ’90 en 2000 door toegenomen toerisme wereldwijd en dit is zeker ook geen ver van mijn bed show meer (artikel einde bosklassen). Daarom kan het zijn dat je op een bepaald moment zelf de strijd met bedwantsen zal moeten aangaan!

Om die strijd tegen bedwantsen te winnen is wat kennis nodig en het juiste materiaal. Om deze redenen zal men dit werkje nogal dikwijls uitbesteden aan gespecialiseerde firma’s die hier al de nodige ervaring hebben alsook het juiste materiaal . Maar een bedwantsenplaag bestrijden is meestal niet in 1 behandeling gedaan en daarom kan het zijn dat als je dit werkje zelf doet, met de aankoop van het juiste materiaal, niet echt veel duurder zal uitkomen dan wanneer je het zou uitbesteden. De grotere hotelketens hebben dikwijls wel een contract met een verdelgingsbedrijf maar niet iedereen heeft die financiële middelen om dergelijke contracten af te sluiten. Kleinere hotels, B&B’s, guestrooms maar zelf ook grotere hotels kunnen eigenlijk zelf ook veel doen om bedwantsen buiten te houden of om ze te verjagen.

Wat doodt bedwantsen (en wat niet?)

Insecticides

Insecticides zijn een soort van pesticides die gebruikt worden om insecten te verdelgen. Insecticides kunnen chemische ofwel natuurlijke producten zijn. Ooit is men vooral begonnen met insecticides op basis van DDT om bedwantsen te bestrijden (DDT is een chemische insecticide). Het gebruik van DDT midden de 20e eeuw was een succesvolle oplossing voor het verdelgen van bedwantsen. Deze behandeling met DDT was zeer succesvol omdat DDT een lang, blijvend effect had op bedwantsen en andere insecten. DDT zorgde ervoor dat het weken (tot maanden?) later nog mogelijk was dat bedwantsen stierven ten gevolge van een behandeling met DDT. Vervolgens had men gedurende een lange tijd nog maar weinig last van bedwantsen maar een groot probleem van DDT is dat het kankerverwekkend is voor mensen. Als gevolg daarvan werd het verboden en het wordt wereldwijd nog maar weinig gebruikt in de strijd tegen insecten. Maar men is niet enkel gestopt met het gebruik van DDT omwille van de schadelijke gevolgen voor mensen maar ook bleek dat bedwantsen resistent werden tegen DDT dus de effectiviteit ervan ten opzichte van bedwantsen nam sterk af.

Maar als het nu over DDT gaat of andere chemische insecticides, het gebruik ervan is nooit zonder gevaar want mensen met astma of allergieën kunnen mogelijks moeilijkheden bemerken in kamers waar insecticides zijn gebruikt.

Vandaag de dag kan men nog steeds chemische insecticides gebruiken om bedwantsen te bestrijden maar er is dus een kans dat de bedwantsen al deels of volledig resistent zijn tegen deze chemische insecticides die men gebruikt en de mogelijke negatieve gevolgen voor mensen zijn er natuurlijk ook wel.

Het is echter nog steeds mogelijk en soms ook wenselijk om een chemische insecticide te gebruiken en de chemische insecticides die men verkoopt zouden in principe wel een bepaalde degelijkheid moeten hebben wanneer je ze in direct contact op de bedwants kan gebruiken. Er zijn verschillende chemische insecticides te koop voor de bestrijding van bedwantsen en de ene zal dan waarschijnlijk ook wel beter werken dan de andere.

Een natuurlijke insecticide die zeer succesvol blijkt te zijn is diatomeeënaarde (specifiek diatomeeënaarde van voedselkwaliteit). Diatomeeënaarde van voedselkwaliteit is een natuurlijk product dat niet giftig is voor mens, dier of milieu. Dit product is veilig te gebruiken maar het is zeer fijn dus neem de nodige veiligheidsmaatregelen (stofmasker) en gebruik geen gewone stofzuiger om het nadien te verwijderen maar een stofzuiger met HEPA13-14 filter of een stofzuiger waarmeer je bouwstof kan wegzuigen.

Diatomeeënaarde is een microscopisch fijne stof, deze stof werkt eigenlijk als super kleine/fijne mesjes die de beschermlaag van de bedwantsen beschadigt waardoor ze uitdrogen. Deze stof is actief zijn zolang het er ligt en je kan het gebruiken als een soort van grens tot waar de bedwantsen mogen komen. Het kan er dan voor zorgen dat de bedwantsen zich niet kunnen verplaatsen naar een andere kamer en het doodt de bedwantsen die ermee in contact komen.

Strooi het poeder op de grond (een dunne laag is voldoende dus een dikke laag is niet nodig), net naast de muur (er moet dus een vrije ruimte zijn tussen het poeder en de muur).
Bedek/bestrooi alle plaatsen waar kieren en spleten zijn met dit poeder.
Creëer eventueel een barrière aan de deur, rond je bed en rond de poten van je bed.

Zelf heb ik diatomeeënaarde nog niet gebruikt en mogelijks is het in sommige landen verboden bij de verdelging van insecten dus zoek dat even uit voor jezelf als je het wel mag of wilt gebruiken.

Warmtebehandeling

Bedwantsen zijn dus al veelal resistent tegen insecticides en ze kunnen zich zeer goed verbergen in de kleinste kieren en spleten. Daarom heeft men verder onderzocht hoe men bedwantsen nog kan verdelgen en dat is met warmte. Een bijkomend voordeel van het gebruik van warmte is dat het niet gevaarlijk is voor mensen (zoals insecticides) en dat je elke bedwdants, onafhankelijk van de levensfase waarin die zit, er mee kan verdelgen.

Een belangrijke kanttekening die hierbij moet worden gemaakt is hoe hoog de temperatuur moet zijn en hoelang die temperatuur moet worden toegepast om de bedwantsen te doden! Bedwantsen die worden blootgesteld aan 41°C zullen sterven als ze aan deze temperatuur worden blootgesteld gedurende 100 minuten en aan 45°C zullen ze sterven als ze gedurende 90 minuten aan die temperatuur worden blootgesteld. Bij -opnieuw- een iets hogere temperatuur van 48°C zullen na 60 minuten sterven. De eieren van bedwantsen zijn iets taaier en moeten gedurende 90 minuten worden blootgesteld aan 48°C om 100% sterfte te bereiken. Volgens onderzoek blijkt ook dat de temperatuur waarop bedwantsen sterven bijkomend te maken heeft met de laatste keer wanneer ze hebben gegeten. Bedwantsen met een volle maag zouden dus iets beter bestand zijn tegen de temperaturen van de warmtebehandeling maar in het algemeen men zou kunnen stellen dat hoe hoger de temperatuur is waarop de bedwantsen worden blootgesteld, hoe sneller de bedwantsen zullen sterven.

Laboratoriumonderzoek heeft uitgewezen dat behandelingen met speciale stoomreinigers waar men per 10 seconden 30 tot 50 cm afstand aflegt op het oppervlak (dus waar men traag voortbeweegt), en men daardoor een verhoogde oppervlaktetemperatuur kan bereiken van 73,91°C, men vervolgens ook een sterftecijfer van >80% kan bereiken. Het thermische sterftepunt bij bedwantsen bij contact zou 52°C bedragen dus bedwantsen zouden in theorie meteen moeten sterven in contact met het stoom van de stoomreinigers want de temperatuur van de stoom is veel hoger dan de temperatuur waarop bedwantsen sterven bij contact.

In theorie betekent dit dus zeer duidelijk dat het blootstellen van bedwantsen aan stoom zal resulteren in hun dood. Iets minder duidelijk is de duur van de blootstellingstijd die nodig is om de sterfte te garanderen van alle verschillende levensfases bij bedwantsen zijnde de bedwantseieren, nimfen, volwassen mannelijke bedwantsen, volwassen vrouwelijke bedwantsen en bedwantsen (vrouwelijk of mannelijk) die nog niet lang geleden hun bloedmaaltijd hebben genuttigd.

Er zijn wetenschappelijke onderzoeken uitgevoerd die ons meer inzicht geven in hoe we de speciale stomers dienen te gebruiken. Het volgende overzicht geeft het sterftecijfer aan van bedwantsen bij het gebruik van speciale stomers:

In het overzicht kan je zien dat wanneer men traag over een oppervlakte gaat (dit ging over een matras), dat het sterftecijfer 94% was bij alle levensfases van bedwantsen. De speciale stomers waar wij kennis van hebben zijn nog veel degelijker dan de stomers die in dit onderzoek zijn gebruikt doordat ze onder een nog veel hogere druk werken en veel hogere temperatuur afscheiden, wat bijgevolg een nog beter eindresultaat zou moeten geven. Echter kan je nooit met 100% zekerheid zeggen dat een enkele behandeling ervoor zal zorgen dat alle bedwantsen dood zijn. Wel kunnen we de effectiviteit van de behandeling nog verhogen door het gebruik van essentiële oliën in combinatie met deze speciale stomers.

Praktisch gezien kan het dus zijn dat een enkele hittebehandeling met een stoomreiniger niet succesvol is omwille van meerdere factoren met inbegrip van o.a. de volgende:

Bedwantsen voelen de hitte aankomen en vluchten daardoor.
Men beweegt te snel met de stoomreiniger over het oppervlak.
De bedwantsen die zich verbergen in spleten en kieren worden niet blootgesteld aan de dodelijke temperatuur, zijnde minimum 52 °C.

Daarom is het van belang om te beschikken over een goede professionele stomer, specifiek om bedwantsen te bestrijden. Dit is een stomer die onder zeer hoge druk een veel hogere temperatuur bereikt met als gevolg dat deze hogere temperatuur ook dieper in spleten en kieren zal binnendringen.

Het gebruik van deze speciale droogstomers heeft ook een gevolg op de bedwantsen die niet bij een eerste behandeling zijn gedood. De bedwantsen die het hebben overleefd zouden zich de volgende dagen na een behandeling mogelijks minder actief gaan gedragen (en bijgevolg minder eten). Dit zou vooral van toepassing zijn op de mannelijke bedwantsen maar daarom is het dus ook belangrijk om meerdere dagen na elkaar behandelingen uit te voeren. Een dergelijke behandeling moet men dagelijks uitvoeren (3 tot 4 dagen na elkaar, 1 tot 2 maal per dag), gevolgd door bijkomende controles om zeker te zijn dat alle bedwantsen dood zijn. Wanneer men dan een controle doet, dan kan het zijn dat de detectiehond nog steeds positief aangeeft omdat de karkassen er nog liggen en de geur nog niet helemaal is verdwenen.

Uiteraard zijn er nog andere warmtebehandelingen die je kan uitvoeren maar niet elke warmtebehandeling kan je op gelijk welk product toepassen. Zaken die je kan wassen, kan je in de wasmachine steken op een hogere temperatuur (60 graden) of je kan ook een droogkast gebruikt als hittebehandeling (30 minuten op de hoogste stand).

Ook bestaan er specifieke hittekamers (kleine en grote) waarin men materiaal steekt en dan gedurende een bepaalde tijd op temperatuur brengt zodoende de bedwantsen van de hitte te laten sterven. Er bestaat zelfs professioneel materiaal waarmee men een volledige kamer naar een hoge temperatuur kan brengen waarmee men probeert om alle bedwantsen te verdelgen.

Koudebehandeling

Je leest het soms wel eens dat je zaken waarvan je vermoed dat ze bedwantsen bevatten een tijd in de vrieskast moet steken om ze te doden. Dit is correct indien de temperatuur van de vrieskast laag genoeg is. In een officieel uitgevoerde test bleek dat bedwantsen dood waren na een tijd van 2 uren in een vrieskast van -17°C (officiële documenten van deze test zijn in ons bezit). Let wel op dat als je kledij en andere zaken in een vrieskast steekt, het langer duurt en dat is omdat deze zaken (veelal stoffen) ook een isolerende factor hebben voor de bedwantsen. Het duurt dus langer alvorens de koude bedwantsen bereikt en ze ervan sterven. Volgens het advies dat ik heb gekregen van professionals die dit hebben getest zou 1 nacht op -17°C voldoende zijn om de bedwantsen te doden in je kledij of andere zaken. Als je het zekere voor het onzekere wilt nemen, dan kan je de temperatuur van de vrieskast zo laag mogelijk zetten gedurende 24 uren.

Verdrinken

Wanneer je je spullen (dan waarschijnlijk voornamelijk kledij, lakens en andere stoffen) voor 24 uren in het water laat, dan zal dat effectief zijn in het doden van bedwantsen die in een actieve levensfase zitten maar deze methode bleek helemaal géén effect te hebben op de eitjes van bedwantsen.

Stofzuigen

Het fysiek verwijderen van bedwantsen met een goede, krachtige stofzuiger voor bedwantsen is een essentieel onderdeel van elk uitgebreid behandelplan. Met de stofzuiger kan je bedwantsen en bedwantseieren wegzuigen maar bedwantseieren zijn plakkerig, dus hoogstwaarschijnlijk zal je ze niet allemaal mee hebben in 1 keer. Het kan helpen als je ze eerst van het oppervlak kan schrapen alvorens ze weg te zuigen met de stofzuiger. De stofzuiger is thevens essentieel voor het opruimen van dode bedwantsen na een bedwantsbehandeling en ook is het belangrijk om de stofzuiger na elk gebruik te legen wanneer je de stofzuiger gebruikt in een omgeving die mogelijks gecontamineerd is door bedwantsen. In omgevingen waar mogelijks bedwantsen kunnen zijn is het ook aan te raden om de stofzuiger na gebruik in een afgesloten, luchtdichte bak te plaatsen.

Wat bijkomend zéér belangrijk is, is om een stofzuiger te gebruiken met een HEPA filter (HEPA 13 of HEPA 14). H13-H14 HEPA behoren tot het hoogste niveau van HEPA-luchtfiltratie en worden als medisch van kwaliteit beschouwd. Een HEPA-klasse H13 kan 99,95% van alle deeltjes in de lucht met een diameter van 0,2 micron verwijderen, terwijl een HEPA-klasse H14 99,995% verwijdert.

Alcohol (ontsmettingsalcohol)

Alcohol kan bedwantsen doden maar de werkzaamheid is niet 100% bewezen en het is ook niet veilig vanwege brandgevaar. Alcohol kan ook een deel van de bedwantseieren doden maar het is dus zeker geen betrouwbare oplossing. Er zijn onderzoeken uitgevoerd waarbij men ontsmettingsalcohol gebruikte en enkele dagen na de behandeling leefden de helft van de bedwantsen nog dus het gebruik van alcohol is geen betrouwbare methode om bedwantsen te bestrijden.

Plat slaan

Een bedwants doden door hem te pletten is 100% effectief, niettemin het misschien niet de meest leuke methode is. Maar dit is enkel mogelijk wanneer je de bedwants ziet lopen en gezien het feit dat ze zich meestal verbergen in de kleinste kieren en spleten zal deze methode niet zo succesvol zijn wanneer je een bedwantsenplaag hebt.

Conclusie

Bedwantsen verdelgen vergt wat kennis, het juiste materiaal en de nodige volhardendheid om dit probleem aan te pakken. Indien je het juiste materiaal hebt kan je op een simpele manier beginnen nl. met een stofzuiger maar als je niet de juiste stofzuiger gebruikt (HEPA 13-14), dan kan het zijn dan je de bedwantsen eerder meer zal verspreiden in je omgeving.

Als eigenaar van een hostel, hotel, B&B etc… kan het zeker opbrengen om het juiste materiaal te kopen en zelf de behandelingen uit te voeren, eventueel ook preventief. De speciale stomers kunnen thevens multifunctioneel worden gebruikt om ook andere zaken te reinigen. Bij het verdelgen van bedwantsen is het aangewezen om verschillende methodes te combineren. 1 enkele methode blijkt dikwijls onvoldoende. Laat ook preventief inspecties uitvoeren met een detectiehond, deze honden kunnen de bedwantsen achter de plinten ruiken en de kost van een inspectie weegt niet op tegen de tijd en de kosten van uitgebreide behandelingen om bedwantsen volledig te verdelgen.